Il simbolo di Jacobi è una funzione, indicata con , definita per m e n interi positivi come , dove è il simbolo di Legendre e è la scomposizione di m in fattori primi. Per convenzione .
La definizione è talvolta estesa, definendo se m e n hanno un divisore comune maggiore di 1.
E’ la generalizzazione del simbolo di Legendre, dal quale eredita la notazione, al caso di m composto; coincide con esso se m è primo, tuttavia mentre se , n non è residuo quadratico modulo m, se non è detto che n sia un residuo quadratico modulo m: questo accade solo se n è residuo quadratico modulo ogni primo che divida m.
Dalla definizione segue che:
-
la funzione assume solo i valori –1, 0 e 1;
-
;
-
;
-
, se a ≡ b mod m.
E’ completamente moltiplicativo, sia rispetto al primo argomento, che rispetto al secondo: , .
Alcune proprietà, valide per m dispari:
- ;
-
, se m e n sono primi tra loro.
Permette di estendere il teorema di reciprocità quadratica a qualsiasi coppia di numeri naturali dispari m e n primi tra loro: , ovvero , se m e n sono entrambi della forma 4k + 3, altrimenti.
Queste proprietà permettono di calcolarlo in modo efficiente con un algoritmo analogo a quello di Euclide per il calcolo del massimo comun divisore.
Dato che può essere calcolato senza conoscere la scomposizione degli argomenti, fornisce un criterio efficiente per determinare se un numero n dispari è composto: si prende un intero a a caso, primo rispetto a n, e si calcolano e ; se i due valori differiscono, n è composto, se sono uguali n è probabilmente primo (e si può ripetere l’esame con un differente valore di a) (v. pseudoprimi di Eulero – Jacobi).
La tabella seguente mostra i primi valori di .
m \ n |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
2 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
3 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
4 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
5 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
0 |
6 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
7 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
8 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
9 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
10 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
11 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
12 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
13 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
14 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
15 |
1 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
0 |
16 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
17 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
–1 |
18 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
19 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
20 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
21 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
22 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
23 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
24 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
25 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
26 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
27 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
28 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
29 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
30 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
31 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
32 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
33 |
1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
–1 |
34 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
35 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
0 |
36 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
37 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
–1 |
38 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
39 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
–1 |
1 |
40 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
41 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
42 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
43 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
44 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
45 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
46 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
47 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
48 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
49 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
50 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
51 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
52 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
53 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
54 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
55 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
–1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
0 |
56 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
57 |
1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
0 |
–1 |
58 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
59 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
60 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
61 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
62 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
63 |
1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
–1 |
–1 |
64 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
65 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
0 |
66 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
67 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
68 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
69 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
70 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
71 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
72 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
73 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
74 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
75 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
76 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
77 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
78 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
79 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
80 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
81 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
82 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
83 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
84 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
85 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
86 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
87 |
1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
–1 |
88 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
89 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
90 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
91 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
0 |
0 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
1 |
1 |
92 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
93 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
94 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
95 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
–1 |
1 |
0 |
0 |
96 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
97 |
1 |
1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
1 |
1 |
–1 |
–1 |
–1 |
1 |
–1 |
1 |
–1 |
–1 |
98 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
–1 |
0 |
99 |
1 |
–1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
–1 |
–1 |
0 |
–1 |
0 |
0 |
–1 |
1 |
0 |
1 |
–1 |
0 |
–1 |
1 |
100 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |